เมื่อวันที่ 8 กรกฎาคม 2567 สำนักงานอาหารสิงคโปร์ (Singapore Food Agency – SFA) ได้อนุมัติให้แมลง 16 สายพันธุ์ เช่น จิ้งหรีด ตั๊กแตน ตั๊กแตนหนวดยาว หนอนนก ดักแด้ไหม และอื่น ๆ สามารถนำมาบริโภคในสิงคโปร์ได้ โดยมีผลบังคับใช้ทันที โดยแมลงเหล่านี้ได้รับการยอมรับจากองค์การอาหารและการเกษตรแห่งสหประชาชาติ (Food and Agriculture Organization : FAO) ว่าเป็นทางเลือกที่ดีกว่าเนื้อสัตว์ เนื่องจากมีปริมาณโปรตีนสูงและการเพาะเลี้ยงแมลงยังปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์น้อยกว่า
รูปจาก https://www.cricketflours.com/edible-insect-and-conventional-protein-comparison-graph/
ในช่วงหลายปีที่ผ่านมา FAO ได้ส่งเสริมการทำฟาร์มแมลงเพื่อการบริโภคของมนุษย์และอาหารสัตว์ อีกทั้งการทำฟาร์มแมลงยังได้รับความสนใจในเชิงพาณิชย์อีกด้วย เพราะมีต้นทุนการผลิตต่ำและมีความสามารถในการปรับตัวได้ดีต่อการเพาะเลี้ยงในสภาพแวดล้อมที่หลากหลาย จากการสำรวจโดยวารสาร Scientific Report ในปี 2567 พบว่า ทั่วโลกมีแมลงจำนวน 2,205 สายพันธุ์ที่ถูกนำมาบริโภค โดยประเทศในแถบเอเชียเป็นพื้นที่ที่บริโภคแมลงมากที่สุด และในหลายประเทศ เช่น ออสเตรเลีย นิวซีแลนด์ เกาหลีใต้ ไทย และสหภาพยุโรป ได้อนุญาตให้มีการบริโภคแมลงได้
ทั้งนี้ SFA ได้รับคำถามเรื่องการนำเข้าแมลงเป็นอาหารมนุษย์และอาหารสัตว์เป็นจำนวนมาก โดยมีมากกว่า 10 บริษัทที่สนใจนำเข้าแมลงมายังสิงคโปร์ SFA จึงต้องได้รับการประเมินเพิ่มเติมเพื่อให้แน่ใจว่ามีความปลอดภัยต่อการบริโภค โดยบริษัทต่าง ๆ จะต้องแสดงหลักฐานว่า แมลงที่นำเข้านั้นเลี้ยงในสถานประกอบการที่ได้รับการควบคุม และอาหารสำหรับแมลงนั้นจะต้องไม่มีการปนเปื้อนเชื้อโรคหรือสารปนเปื้อนที่เป็นอันตราย เพื่อให้เกิดความมั่นใจในความปลอดภัย สำหรับแมลงที่ไม่ได้อยู่ในรายการ 16 สายพันธุ์ของ SFA และบริษัทที่จำหน่ายอาหารบรรจุสำเร็จรูปที่มีแมลงเป็นส่วนประกอบจะต้องติดฉลากบรรจุภัณฑ์ให้ชัดเจน เพื่อให้ผู้บริโภคสามารถตัดสินใจได้ว่าต้องการซื้อสินค้านั้นหรือไม่ นอกจากนี้ ผลิตภัณฑ์แมลงจะต้องผ่านการทดสอบความปลอดภัยทางอาหาร ซึ่งหากไม่เป็นไปตามมาตรฐานของ SFA ก็จะไม่ได้รับอนุญาตให้วางจำหน่ายในสิงคโปร์
เสียงตอบรับของภาคเอกชนสิงคโปร์
นาย Francis Ng เจ้าของร้าน House of Seafood ซึ่งมีเมนูจากส่วนผสมแมลงจำนวน 30 รายการ จากสายพันธุ์ที่ได้รับอนุมัติ 16 สายพันธุ์ ให้ข้อมูลว่าลูกค้าในกลุ่มอายุต่ำกว่า 30 ปี มีความสนใจในเมนูอาหารที่มีส่วนผสมของแมลง และคาดว่าเมนูจากแมลงจะเพิ่มยอดขายของร้านได้ถึงร้อยละ 30 ในส่วนของผู้ก่อตั้งบริษัทโลจิสติกส์ Declarators ได้รับใบอนุญาตนำเข้าแมลงจากฟาร์มในจีน ไทย และเวียดนามเพื่อจำหน่าย ในสิงคโปร์ โดยจะจำหน่ายขนมจากแมลงหลายประเภทภายใต้ยี่ห้อ InsectYumz นอกจากนี้ ยังมีผงจิ้งหรีด ซึ่งเป็นโปรตีนผง คาดว่าขนมแมลงเหล่านี้จะเป็นที่ชื่นชอบของผู้บริโภคโดยเฉพาะในกลุ่มคนหนุ่มสาว
บริษัท Global Bugs ของไทยได้เร่งปรับตัวเพื่อพร้อมรับโอกาสนี้แล้ว โดยร่วมทุนกับบริษัท ProteinInnovation และผู้ผลิตฟาร์มแมลงของไทยซึ่งได้ดำเนินการวิจัยและพัฒนาเพิ่มเติมและศึกษาวิธีการเลี้ยงจิ้งหรีดที่ให้ผลผลิตสูงและคุ้มค่าที่สุด เพื่อเตรียมความพร้อมที่จะใช้โอกาสนี้เข้าถึงตลาดสิงคโปร์ได้มากขึ้น
โอกาสของผู้ประกอบการไทย
รัฐบาลสิงคโปร์ให้ความสำคัญกับความมั่นคงด้านอาหารรวมทั้งมีความพยายามที่จะมองหาแหล่งอาหารที่ก่อให้เกิดความยั่งยืนและโปรตีนทางเลือกมากขึ้น โดยเมื่อปี 2563 สิงคโปร์อนุมัติให้เนื้อสัตว์ที่เพาะเลี้ยงจากเซลล์สามารถจำหน่ายในสิงคโปร์ได้ การอนุมัติการบริโภคแมลงของสิงคโปร์นับเป็นพัฒนาการอีกก้าวหนึ่งของการเพิ่มทางเลือกในการเสริมสร้างความมั่นคงทางอาหารของสิงคโปร์ เนื่องจากแมลงเป็นแหล่งอาหารที่มีโปรตีนสูงและปัจจุบันอุตสาหกรรมอาหารจากแมลงมีการเติบโตและขยายตัวสูงต่อเนื่อง โดยพบว่ามีมูลค่าตลาดรวมทั่วโลกถึง 340 ล้านดอลลาร์สหรัฐ (459 ล้านดอลลาร์สิงคโปร์) ซึ่งน่าจะส่งผลให้ตลาดแมลงและอาหารจากแมลงทั้งสำหรับมนุษย์และสัตว์ในสิงคโปร์สามารถเติบโตได้เป็นอย่างมาก
ประเทศไทยมีความพร้อมอย่างมากในการส่งออกแมลง โดยไทยมีการส่งออกแมลงประมาณ 500-600 ตันต่อปี คิดเป็นมูลค่า 2,800 ล้านบาท โดยมีสหภาพยุโรปเป็นตลาดหลัก ดังนั้น การพิจารณาอนุมัติการนำเข้าแมลง/อาหารจากแมลงของ SFA ถือเป็นโอกาสที่ดีสำหรับผู้ประกอบการไทย ไม่ว่าจะเป็นผู้ประกอบการฟาร์มแมลง อาหารจากแมลงสำหรับมนุษย์ และอาหารสัตว์จากแมลงในการขยายตลาดสินค้ากลุ่มนี้มายังสิงคโปร์ ผู้ประกอบการที่สนใจตลาดสิงคโปร์ควรศึกษาวิธีการและข้อกำหนดด้านกฎระเบียบการนำเข้าสินค้าอาหารของสิงคโปร์ ความปลอดภัยในกระบวนการผลิต การแปรรูป เพื่อการผลิตที่ได้มาตรฐานตลอดจนติดตามสถานการณ์แนวโน้มตลาดของสินค้าดังกล่าวเพื่อแสวงหาโอกาสในการขยายตลาดต่อไป
*****************
ศูนย์ข้อมูลเพื่อธุรกิจไทย (BIC)/ สถานเอกอัครราชทูต ณ สิงคโปร์
เรียบเรียงโดย ศูนย์ธุรกิจสัมพันธ์
อ้างอิง:
- https://www.theguardian.com/environment/article/2024/jul/10/singapore-approves-insects-eat-food
- https://www.straitstimes.com/singapore/sfa-approves-16-insect-species-for-food-companies-gear-up-to-offer-new-dishes-and-products