อุตสาหกรรมเซมิคอนดักเตอร์ของมณฑลเศรษฐกิจ ‘กวางตุ้ง’ พัฒนาไปถึงไหนแล้ว? -

การเร่งพัฒนาอุตสาหกรรมเซมิคอนดักเตอร์ (semiconductor) หรือ ชิป (chip) ของมณฑลกวางตุ้งเป็นส่วนหนึ่งของเป้าหมายการเพิ่มพูนการพึ่งพาตนเองทางเทคโนโลยีของจีน ถึงแม้จีนจะยังไม่ได้เป็นเจ้าแห่งอุตสาหกรรมชิป แต่จีนเป็นแชมป์การใช้ชิปเพื่อนําไปผลิตสินค้าอิเล็กทรอนิกส์ของโลก มณฑลกวางตุ้งเป็นศูนย์กลางการผลิตสินค้าอิเล็กทรอนิกส์ที่ใหญ่สุดในจีน อีกทั้งยังเป็นที่ตั้งของบริษัทออกแบบชิปทรงอิทธิพลอันดับต้น ๆ ของจีน เช่น บริษัท Huawei และบริษัท ZTE โดยแต่ละปี มณฑลกวางตุ้งนําเข้าชิปมูลค่ากว่า 1 ล้านล้านหยวน (139,000 ล้านดอลลาร์สหรัฐ) หรือราว 1 ใน 3 ของมูลค่าการนําเข้าชิปทั้งหมดของจีน โดยเมื่อปี พ.ศ. 2565 อุตสาหกรรมเซมิคอนดักเตอร์และวงจรรวม (integrated circuit) ของมณฑลกวางตุ้งมีรายได้กว่า 220,000 ล้านหยวน (30,500 ล้านดอลลาร์สหรัฐ)

นายหวัง ซี (Wang Xi) รองผู้ว่าการมณฑลกวางตุ้ง แถลงในงานประชุมภาคการผลิตวงจรรวมจีน ครั้งที่ 25 ระบุว่า โครงการด้านเซมิคอนดักเตอร์ในมณฑลกวางตุ้งมีจำนวน 40 โครงการ มูลค่ากว่า 500,000 ล้านหยวน (74,000 ล้านดอลลาร์สหรัฐ) พร้อมเน้นย้ำถึงความสำคัญของวงจรรวมในอุตสาหกรรมอิเล็กทรอนิกส์ เครื่องใช้ไฟฟ้าอัจฉริยะ ยานยนต์อัจฉริยะ และอุตสาหกรรมสมัยใหม่อื่น ๆ ที่ตอกย้ำถึงนัยสําคัญของอุตสาหกรรมเซมิคอนดักเตอร์ต่อเศรษฐกิจของมณฑลกวางตุ้ง

ความมุ่งมั่นตามกรอบแผนพัฒนา

เมื่อปี พ.ศ. 2564 รัฐบาลมณฑลกวางตุ้งออก “แผนบ่มเพาะอุตสาหกรรมเกิดใหม่เชิงยุทธศาสตร์ เซมิคอนดักเตอร์ และวงจรรวม” ประจำปี พ.ศ. 2564 – 2568 ความน่าสนใจของแผนคือ การระบุถึงปัญหาและความท้าทายของการพัฒนาอุตสาหกรรมชิปของมณฑลกวางตุ้ง เช่น (1) ความอ่อนแอด้านการสร้างสรรค์นวัตกรรมและการวิจัยและพัฒนาเทคโนโลยีสำคัญ (2) ขนาดของบริษัทออกแบบชิปที่ยังมีขนาดเล็ก และศักยภาพด้านการออกแบบขั้นสูงไม่เพียงพอ (3) กระบวนการผลิตมีข้อบกพร่อง เนื่องจากมีโรงงานผลิตแผ่นเวเฟอร์ขนาด 12 นิ้วเพียงแห่งเดียว (4) ขาดบุคลากรที่มีศักยภาพ เนื่องจากมีนักศึกษาในสาขาไมโครอิเล็กทรอนิกส์ระดับปริญญาเอกไม่ถึง 2,000 คน และ (5) มีสัดส่วนการพึ่งพาเทคโนโลยีสำคัญจากต่างประเทศสูง และจำเป็นต้องปรับปรุงด้านความปลอดภัยและความสามารถในการควบคุมห่วงโซ่อุตสาหกรรมและห่วงโซ่อุปทานอย่างเร่งด่วน

แผนดังกล่าวยังระบุว่า มณฑลกวางตุ้งจะส่งเสริมการผลิตวงจรรวมด้วยเทคโนโลยีขั้นสูง เร่งพัฒนาเซมิคอนดักเตอร์แบบผสม รวมถึงการพัฒนาเทคนิคการผลิตแผ่นเวเฟอร์ FPGA DSP เครื่องมือ EDA และชิ้นส่วนอื่น ๆ โดยมีนครกว่างโจว เมืองเซินเจิ้น และเมืองจูไห่ เป็นพื้นที่การพัฒนาหลัก นอกจากนี้ มณฑลกวางตุ้งยังจะเดินหน้าผลักดันการวิจัยและพัฒนาเทคโนโลยีที่เกี่ยวข้อง รวมถึงพัฒนาแพลตฟอร์มบริการสาธารณะเพื่อให้บริการด้านต่าง ๆ เช่น สถาปัตยกรรม CPU และการออกแบบ SoC แก่วิสาหกิจขนาดกลางและขนาดย่อมอีกด้วย

แผ่นเวเฟอร์ จากแผ่นเวเฟอร์สู่ชิปผลิตภัณฑ์

ขณะเดียวกัน แผนดำเนินการฯ ยังตั้งเป้าทำรายได้จากธุรกิจหลักอุตสาหกรรมเซมิคอนดักเตอร์และวงจรรวมต่อปีสูงกว่า 400,000 ล้านหยวน (55,600 ล้านดอลลาร์สหรัฐ) ภายในปี พ.ศ. 2568 โดยในจำนวนนี้จะเป็นรายได้จากอุตสาหกรรมการออกแบบวงจรรวมสูงกว่า 200,000 ล้านหยวน (27,800 ล้านดอลลาร์สหรัฐ) และรายได้จากอุตสาหกรรมการผลิตวงจรรวมสูงกว่า 100,000 ล้านหยวน (13,900 ล้านดอลลาร์สหรัฐ)

มองพัฒนาการของวงการอิเล็กทรอนิกส์ของเมืองสำคัญในมณฑลกวางตุ้ง

‘หัวเฉียงเป่ย’ เจ้าของสมญานาม “ถนนอิเล็กทรอนิกส์หมายเลขหนึ่งของจีน” ย่านจําหน่ายสินค้าอิเล็กทรอนิกส์และเครื่องใช้ไฟฟ้าของเมืองเซินเจิ้น เปิดทำการเมื่อปี พ.ศ. 2531 เป็นย่านจําหน่ายสินค้าอิเล็กทรอนิกส์สำคัญที่เป็นดั่งภาพสะท้อนของความก้าวหน้าของอุตสาหกรรมอิเล็กทรอนิกส์ของมณฑลกวางตุ้งที่มี “ชิป” เป็นกุญแจสำคัญ เมืองเซินเจิ้นมองเห็นอนาคตของอุตสาหกรรมอิเล็กทรอนิกส์ที่ยังคงต้องพึ่งพาพัฒนาการความก้าวหน้าของวงจรรวม ซึ่งในขณะนั้น เมืองเซินเจิ้นยังคงต้องพึ่งพาต่างประเทศอยู่มาก โดยในเดือนธันวาคม ปี พ.ศ. 2544 เมืองเซินเจิ้นได้ดำเนินการจัดตั้งศูนย์อุตสาหกรรมการออกแบบวงจรรวมแห่งชาติจีน ประจำเมืองเซินเจิ้น (National IC Design Shenzhen Industrial Centre) นับเป็นเมืองลำดับที่ 7 ของจีนที่มีการตั้งศูนย์ดังกล่าว โดยศูนย์อุตสาหกรรมฯ รับหน้าที่สร้างระบบบริการการออกแบบวงจรรวม สนับสนุนให้บริษัทออกแบบวงจรรวมขนาดกลางและขนาดย่อมพัฒนาศักยภาพทางการวิจัยและพัฒนา (R&D) ยกระดับคุณภาพการออกแบบวงจรรวม และเสริมกําลังการแข่งขันของวิสาหกิจ

ทั้งนี้ ในฝั่งการผลิตชิป เมืองเซินเจิ้นมีสายการผลิตแผ่นเวเฟอร์ ขนาด 4 นิ้วครั้งแรกเมื่อปี พ.ศ. 2540 ก่อนจะมีสายการผลิตแผ่นเวเฟอร์ขนาด 6 นิ้ว และ 8 นิ้ว ในปี พ.ศ. 2549 และ พ.ศ. 2557 ตามลำดับ ทั้งนี้ คาดว่าสายการผลิตขนาด 12 นิ้วจะสร้างแล้วเสร็จภายในปลายปี พ.ศ. 2567

หัวเฉียงเป่ย ศูนย์อุตสาหกรรมฯ เซินเจิ้น

อีกหนึ่งเมืองมณฑลกวางตุ้งที่มีบทบาทสำคัญต่อภาคเซมิคอนดักเตอร์ คือ เมืองจูไห่ อันเป็นที่ตั้งของสายการผลิตแผ่นเวเฟอร์ขนาด 6 นิ้วแห่งแรกในจีนตอนใต้ และเป็นที่ตั้งของเขตเหิงฉิน ซึ่งรัฐบาลจีนกําหนดให้เป็นจุดยุทธศาสตร์เพื่อการปฏิรูปภาคการเงินและเทคโนโลยีภายในพื้นที่เขตเศรษฐกิจกวางตุ้ง – ฮ่องกง – มาเก๊า (Guangdong – Hong Kong – Macao Greater Bay Area: GBA) เมื่อปี พ.ศ. 2565 เขตเหิงฉินเสนอมอบเงินสนับสนุนสูงสุด 30 ล้านหยวน (4.1 ล้านดอลลาร์สหรัฐ) แก่บริษัทเซมิคอนดักเตอร์ที่จะตั้งสำนักงานหรือทำการวิจัยและพัฒนาภายในเขตฯ พร้อมเสนอมอบเงินรางวัล 20 ล้านหยวน (2.7 ล้านดอลลาร์สหรัฐ) แก่บริษัทเซมิคอนดักเตอร์จดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์และบริษัทยูนิคอร์นในอุตสาหกรรมที่เกี่ยวข้องที่ย้ายสำนักงานมายังเขตเหิงฉิน

ด้านเมืองเอกของมณฑลกวางตุ้งอย่าง นครกว่างโจว แม้การเข้ามามีบทบาทในอุตสาหกรรมเซมิคอนดักเตอร์ค่อนข้างช้า เมื่อเทียบกับเมืองอื่น ๆ แต่ในช่วงหลายปีที่ผ่านมา อุตสาหกรรมเซมิคอนดักเตอร์และวงจรรวมของนครกว่างโจวมีพัฒนาการแบบก้าวกระโดด โดยมีโรงงานผลิตแผ่นเวเฟอร์ขนาด 12 นิ้วที่มีศักยภาพในการผลิตสูงแห่งแรกของมณฑลกวางตุ้ง โดยเมื่อเดือนกุมภาพันธ์ พ.ศ. 2566 ที่ผ่านมา รัฐบาลนครกว่างโจวได้ประกาศจัดสรรงบประมาณเพื่อจัดตั้งกองทุนรวมหน่วยลงทุน (Fund of Funds) โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อกระตุ้นการพัฒนาอุตสาหกรรมเซมิคอนดักเตอร์ พลังงานหมุนเวียน และเทคโนโลยีขั้นสูง มูลค่ากว่า 200,000 ล้านหยวน (27,800 ล้านดอลลาร์สหรัฐ)

“เทคโนโลยีสำคัญต้องมาจากการวิจัยและพัฒนาของตนเอง ในขณะเดียวกันก็ยินดีที่จะมีความร่วมมือกับต่างประเทศด้วย” คํากล่าวของนายสี จิ้นผิง ประธานาธิบดีจีนในระหว่างการเยือนมณฑลกวางตุ้งเมื่อเดือนเมษายนที่ผ่านมา สะท้อนให้เห็นความมุ่งมั่นของจีนที่ต้องการสร้างรากฐานการพึ่งพาตนเองในด้านอุตสาหกรรม และเทคโนโลยีขั้นสูง

มณฑลกวางตุ้งเร่งการพัฒนาอุตสาหกรรมเซมิคอนดักเตอร์เพื่อตอบสนองต่ออุปสงค์ของอุตสาหกรรมต่าง ๆ พร้อมออกนโยบายสนับสนุนการวิจัยและพัฒนา พร้อมกับบ่มเพาะบุคลากรที่มีศักยภาพสูงเพื่อรองรับการพัฒนาดังที่นายหวัง เหว่ยจง ผู้ว่าการมณฑลกวางตุ้ง กล่าวในงานประชุมด้านอุตสาหกรรมวงจรรวม ซึ่งจัดขึ้นที่นครกว่างโจวว่า “มณฑลกวางตุ้งจะดำเนินแผนพัฒนาซึ่งขับเคลื่อนด้วยนวัตกรรม เร่งก้าวสู่การพึ่งพาตนเองทางเทคโนโลยีขั้นสูง และเร่งการสร้างพื้นที่นวัตกรรมภาคอุตสาหกรรมวงจรรวมที่มีกําลังแข่งขันในระดับโลก”

ข้อมูล: สถานกงสุลใหญ่ ณ นครกว่างโจว

เรียบเรียงโดย: ศูนย์ธุรกิจสัมพันธ์

แหล่งข้อมูล