ภายหลังจากที่รัฐบาล Barack Obama ของสหรัฐอเมริกา ได้ดำเนินมาตรการผ่อนปรนต่อ “คิวบา หรือ สาธารณรัฐคิวบา (Republic of Cuba)” และการประกาศฟื้นฟูความสัมพันธ์ระหว่างประเทศกับคิวบาอย่างเป็นทางการเมื่อวันที่ 17 ธันวาคม 2557 ได้กลายเป็นจุดเริ่มต้นที่ทำให้คิวบาหันมาปฏิรูประบบเศรษฐกิจและสังคมภายใน อาทิ การให้สิทธิประชาชนและภาคเอกชนถือครองทรัพย์สินและประกอบกิจการเป็นของตนเอง โดยเฉพาะกิจการค้าปลีก การออกกฎหมายอนุญาตการลงทุนจากต่างประเทศ (Foreign Direct Investment) ในรูปแบบการร่วมทุน (Joint Venture) หรือการเป็นเจ้าของกิจการโดยนักลงทุนต่างชาติทั้งหมด (Foreign Wholly Owned) ซึ่งจะนำไปสู่การเปิดประเทศทางเศรษฐกิจมากขึ้นในอนาคต เกิดการพึ่งพาทางการค้ากับต่างประเทศ เพิ่มความหลากหลายให้แก่ตลาดสินค้าของคิวบา และส่งเสริมความร่วมมือในการพัฒนานอกเหนือจากธุรกิจภาคการเกษตร
[su_spacer]
แม้ปัจจุบันรัฐบาลสหรัฐอเมริกาภายใต้การนำของ Donald Trump ได้ออกมาตรการคว่ำบาตรทางเศรษฐกิจต่อคิวบาอย่างเข้มงวด จนความสัมพันธ์ระหว่างสองประเทศต้องหยุดชะงักลง แต่นานาประเทศ รวมถึงไทย กลับมีความกระตือรือร้นในการสร้างความสัมพันธ์และโอกาสอันดีกับคิวบาในทุกมิติ โดยเฉพาะมิติทางเศรษฐกิจ ซึ่งแสดงให้เห็นว่าท่าทีของสหรัฐอเมริกาไม่ใช่ปัจจัยหยุดยั้งความพยามยามและความต้องการของประเทศต่าง ๆ ในการเข้าไปแสวงหาโอกาสทางเศรษฐกิจในคิวบา และความโดดเด่นของคิวบาก็สามารถดึงดูดประเทศต่าง ๆ ให้เข้าไปทำการค้า การลงทุน พร้อมทั้งสัมผัสกับความแปลกใหม่ของประเทศซึ่งถูกยกให้เป็นสีสันแห่งหมู่เกาะแคริบเบียนและภูมิภาคลาตินอเมริกา
[su_spacer]
ความโดดเด่นประการแรก คือ คิวบาเป็นประเทศเดียวในทวีปอเมริกาที่ยังคงปกครองด้วยระบอบ สังคมนิยมคอมมิวนิสต์ การพัฒนาของระบบเศรษฐกิจจึงดำเนินไปอย่างเชื่องช้า เนื่องจากรัฐบาลเป็นผู้ควบคุมกลไกต่าง ๆ ของระบบเศรษฐกิจ อาทิ การใช้ระบบการปันส่วนเป็นระบบแจกจ่ายสินค้าอุปโภคและบริโภคแก่ประชาชน ในแต่ละเดือนประชาชนสามารถซื้อสินค้าได้ตามปริมาณและเงื่อนไขที่รัฐบาลกำหนดไว้ ส่งผลให้ปริมาณสินค้าไม่เพียงพอต่อความต้องการของประชาชน โดยเฉพาะสินค้าประเภทอาหาร เนื่องจากอาหารที่ได้รับการปันส่วนมีสัดส่วนเพียง 1 ใน 3 ของปริมาณความต้องการในแต่ละครัวเรือน จึงเป็นโอกาสดีต่อประเทศเกษตรกรรมอย่างไทยสำหรับการส่งออกกลุ่มสินค้าเกษตร เช่น ข้าว ข้าวโพด และเนื้อไก่ เป็นต้น ซึ่งจำเป็นต่อภาคการผลิต การบริโภค และการปศุสัตว์ของคิวบา นอกเหนือจากการส่งออกสินค้าประเภทเทคโนโลยีและเครื่องใช้ไฟฟ้าไปยังคิวบาเป็นหลัก ทั้งนี้ กลุ่มสินค้าเกษตรอาจส่งผลให้ไทยเกินดุลทางการค้าคิวบาและมีมูลค่าการส่งออกเพิ่มมากขึ้น
[su_spacer]
อย่างไรก็ดี รูปแบบการปกครองของคิวบายังมีข้อดีในการควบคุมและรักษาทรัพยากรธรรมชาติของประเทศเอาไว้ได้ค่อนข้างสมบูรณ์ ถือเป็นจุดแข็งที่ดึงดูดให้นักลงทุนต่างชาติเข้าไปเป็นหนึ่งในกลไกของการบริหารจัดการและการสร้างผลผลิตทางธุรกิจมากขึ้น
[su_spacer]
ประการต่อมา คิวบาเคยเป็นประเทศอาณานิคมของสเปน เพราะฉะนั้นร่องรอยทางศิลปะและวัฒนธรรมที่ได้รับอิทธิพลจากสเปนยังคงหลงเหลือมาถึงปัจจุบัน สังเกตได้จากสิ่งก่อสร้างและสถาปัตยกรรมที่มีการผสมผสานกันระหว่างรูปแบบ Spanish Colonial ไปจนถึงสถาปัตยกรรมในแบบ Art Nouveau Art Deco และ Neoclassical นอกจากนี้ ชาวคิวบายังให้ความสำคัญกับดนตรี งานศิลป์ ภาพยนตร์ และการอนุรักษ์รถเก่าสำหรับการขนส่งส่วนบุคคลและขนส่งสาธารณะ อีกทั้งความสวยงามของธรรมชาติอันเป็นผลพลอยได้จากที่ตั้งทางภูมิศาสตร์ของคิวบาที่ล้อมรอบไปด้วยทะเล เป็นจุดบรรจบของทะเลแคริบเบียน อ่าวเม็กซิโก และมหาสมุทรแอตแลนติก สิ่งต่าง ๆ เหล่านี้ทำให้คิวบาโดดเด่นจนสามารถดึงดูดนักท่องเที่ยวและนักลงทุนจากต่างประเทศเดินทางไปยังคิวบามากขึ้น ด้วยเหตุนี้ คิวบาจึงต้องการการพัฒนาประเทศในหลายด้าน โดยเฉพาะอุตสาหกรรมการท่องเที่ยวและโรงแรม ซึ่งสร้างรายได้หลักให้ประเทศกว่าร้อยละ 74
[su_spacer]
ดังนั้น คิวบาได้เตรียมพร้อมสำหรับการรับมือกับจำนวนนักท่องเที่ยวและนักลงทุนที่หลั่งไหลเข้ามาเพิ่มขึ้นทุกปีอย่างต่อเนื่อง โดยการซ่อมแซมและการพัฒนาระบบโครงสร้างพื้นฐานทั้งหมดของประเทศ แต่คิวบายังคงมีข้อจำกัด เนื่องจากไม่มีเครื่องมือและวัสดุอุปกรณ์ที่มีประสิทธิภาพมากพอต่อการพัฒนาระบบโครงสร้างพื้นฐานและระบบสาธารณูปโภคภายในประเทศ จึงต้องการนำเข้าสินค้ากลุ่มเครื่องจักร สินค้าก่อสร้าง สินค้าชิ้นส่วนรถยนต์ รวมถึงการนำเข้ารถยนต์และรถบรรทุก เพื่อรองรับการเติบโตของอุตสาหกรรมการท่องเที่ยวและโรงแรม รวมทั้งอุตสาหกรรมอื่นๆ ภายในประเทศ
[su_spacer]
กอปรกับคิวบามีนโยบายส่งเสริมการลงทุนจากต่างประเทศ (Foreign Direct Investment) และต้องการการลงทุนจากต่างชาติปีละ 2 – 2.5 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ โดยมุ่งเน้นกลุ่มธุรกิจที่เกี่ยวข้องกับอุตสาหกรรมการท่องเที่ยวและโรงแรม ถือเป็นโอกาสของผู้ประกอบการไทยในแวดวงของอุตสาหกรรมดังกล่าว สามารถเจาะตลาดคิวบาเพื่อลงทุนด้านโรงแรม เนื่องจากปัจจุบันคิวบามีจำนวนโรงแรมไม่เพียงพอสำหรับบริการนักท่องเที่ยว นอกจากนี้ ไทยยังมีโอกาสในการส่งออกสินค้าต่าง ๆ ที่จำเป็นสำหรับการก่อปรับปรุงโครงสร้างพื้นฐานของคิวบา โดยเฉพาะเครื่องใช้ไฟฟ้า
[su_spacer]
ทั้งนี้ คิวบามีความโดดเด่นอีกมากมายที่รอให้นักท่องเที่ยวและนักลงทุนจากต่างประเทศเข้าไปค้นหาและดื่มด่ำกับเอกลักษณ์เฉพาะตัวของประเทศที่เปรียบเป็นสนามหลังบ้านของสหรัฐอเมริกา ที่เคยมีความสำคัญทางการเมืองระหว่างประเทศ แต่ปัจจุบันคิวบากลับกลายเป็นแหล่งลงทุนใหม่ที่พร้อมจะเปิดประเทศเพื่อรับ เม็ดเงินจากท่องเที่ยวและการลงทุนจากต่างชาติ อย่างไรก็ตาม อุปสรรคสำคัญในการเปิดรับ คือ การสื่อสารส่วนใหญ่ยังไม่ดีเท่าที่ควร โดยเฉพาะการบริการอินเทอร์เน็ต โดยบริษัทของรัฐบาลเป็นผู้ให้บริการด้วยเทคโนโลยี 3G ทั่วประเทศ และยอมให้ประชาชนสามารถเชื่อมต่อผ่านโทรศัพท์มือถือได้ครั้งแรกเมื่อปลายปี 2561 ซึ่งอาจจะกระทบต่อการติดต่อสื่อสารของบริษัทลงทุนต่างชาติได้ ด้วยเหตุนี้ คิวบาจึงส่งเสริมให้เกิดการส่งเสริมการลงทุนจากต่างประเทศมากขึ้น โดยหวังว่าจะเป็นวิธีการที่ทำให้ระบบการสื่อสาร รวมทั้งระบบเศรษฐกิจและสังคมของคิวบาดีขึ้น จนสามารถพึ่งพาตนเองได้ในอนาคต ซึ่งผู้ประกอบการไทยควรติดตามพัฒนาการของคิวบา เพื่อที่จะสามารถเข้าไปเป็นส่วนหนึ่งแห่งการได้รับประโยชน์จากการพัฒนาดังกล่าว
[su_spacer]
ที่มาเพิ่มเติม:
– สำนักงานส่งเสริมการค้าระหว่างประเทศ ณ เมืองไมอามี ประเทศสหรัฐอเมริกา
https://aec.ditp.go.th/ditp_web61/article_sub_view.php?filename=contents_attach/162626/162626.pdf&title=162626&cate=1194&d=0
– https://blog.sansiri.com/la-habana-happycolours/
– https://www.youtube.com/watch?v=-sd_PxRRYSI
– https://globthailand.com/mexico_0010/
– https://www.the101.world/cuba-and-asia-oceania/
-https://today.line.me/th/pc/article/%E0%B8%84%E0%B8%B4%E0%B8%A7%E0%B8%9A%E0%B8%B2%E0%B8%82%E0%B8%B2%E0%B8%94%E0%B9%81%E0%B8%84%E0%B8%A5%E0%B8%99%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%81+%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A8%E0%B8%9B%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%AA%E0%B9%88%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%AA%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B8%84%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%88%E0%B8%A1-KyVn8a
– https://themomentum.co/nothing-new-in-cuba/
– https://news.thaipbs.or.th/content/276135
[su_spacer]
โดยศูนย์ธุรกิจสัมพันธ์
กรมเศรษฐกิจระหว่างประเทศ กระทรวงการต่างประเทศ
สถานเอกอัครราชทูต ณ กรุงเม็กซิโก
สำนักงานส่งเสริมการค้าระหว่างประเทศ ณ เมืองไมอามี ประเทศสหรัฐอเมริกา
