นโยบายการเงินและสภาวะการคลังของญี่ปุ่น

มาตรการทางการเงินของญี่ปุ่น เมื่อ 21 ม.ค. 2564 ที่ประชุมนโยบายการเงินของธนาคารกลางญี่ปุ่น (BOJ) ได้มีข้อสรุปเกี่ยวกับมาตรการทางการเงินของญี่ปุ่น ดังนี้

.

1. ให้คงมาตรการผ่อนคลายทางการเงินขนาดใหญ่ต่อไป โดยคงอัตราดอกเบี้ยเงินฝาก ระยะสั้นที่ร้อยละ -0.1 และคงอัตราดอกเบี้ยเงินฝากระยะยาวที่ร้อยละ 0
2. กำหนดให้มีการซื้อพันธบัตรเพิ่มเติม โดยยอดรวมสูงสุดของกองทุนรวมETF มูลค่า 12 ล้านล้านเยน กองทุนรวมอสังหาริมทรัพย์ในญี่ปุ่น (J-REIT) 8 แสนล้านเยน และจะคงยอดรวมสูงสุดของตราสารหนี้ภาคเอกชนระยะสั้น (Commercial Paper) ประมาณ 2 ล้านล้านเยน และหุ้นกู้ (Corporate Bond) ประมาณ 3 ล้านล้านเยน นอกจากนี้ จะซื้อตราสารหนี้ภาคเอกชนระยะสั้นและหุ้นกู้เพิ่มเติมให้มียอดรวมสูงสุด มูลค่า 15 ล้านล้านเยน ภายในเดือน ก.ย. 2564
3. ปรับตัวเลขReal GDP ประจำปี 2563 จากเดิมที่ประเมินไว้เมื่อเดือน ต.ค. 2563 ว่าจะลดลงร้อยละ 5.5 เป็นลดลงร้อยละ 5.6 และได้ประเมินว่า Real DGP ในปี 2564 จะขยายตัวร้อยละ 3.9 และในปี 2565 ขยายตัวร้อยละ 1.8
4. ขยายระยะเวลาดำเนินการตามมาตรการให้เงินทุนส่งเสริมการเพิ่มการปล่อยเงินกู้ และการให้เงินทุนส่งเสริมการสร้างความแข็งแกร่งของพื้นฐานการเติบโตไปอีก 1 ปี
5. คงมาตรการผ่อนคลายทางการเงินเชิงปริมาณและคุณภาพโดยใช้มาตรการควบคุมดอกเบี้ย (Yield curve control)จนกว่าจะถึงจุดที่จำเป็น เพื่อคงระดับเป้าหมายค่าครองชีพที่มั่นคงในอัตราการเติบโตทางเศรษฐกิจที่ร้อยละ 2 นอกจากนี้ จะดำเนินมาตรการ (1) โครงการพิเศษด้านเงินทุนหมุนเวียนรองรับภาวะ COVID-19 (2) อุปทานด้านการเงินที่พอเพียงโดยไม่กำหนดเพดานในการซื้อขายพันธบัตรทั้งในเงินสกุลเยนและสกุลต่างประเทศ และ (3) ช่วยเหลือด้านเงินทุนหมุนเวียนของธุรกิจและรักษาความมั่นคงของตลาดการเงิน ด้วยการซื้อ ETF หรือ J-REIT

.

สภาพเงินคงคลัง เมื่อ 21 ม.ค. 2564 สำนักงานคณะรัฐมนตรีญี่ปุ่นได้รายงานสภาพเงินคงคลังของญี่ปุ่นขาดดุล -69.4 ล้านล้านเยน ซึ่งลดลงกว่า 4 เท่าเมื่อเทียบกับเดือน ม.ค. 2563 ก่อนเกิดสถานการณ์COVID-19 โดยสาเหตุหลักเกิดจากค่าใช้จ่ายที่เพิ่มมากขึ้นเพื่อการรับมือสถานการณ์ COVID-19 และรายได้จากภาษีที่ลดลง ทั้งนี้ ก่อนเกิดสถานการณ์ COVID-19 รัฐบาลญี่ปุ่นตั้งเป้าพัฒนาเศรษฐกิจให้เติบโตอย่างน้อยร้อยละ 2 เพื่อให้ สามารถแก้ไขภาวะขาดดุลเงินคงคลังของญี่ปุ่นให้เกินดุลได้ภายในปี 2568 อย่างไรก็ดี มีการคาดการณ์ว่า แม้รัฐบาลญี่ปุ่นจะสามารถสร้างการเติบโตให้กับเศรษฐกิจได้ร้อยละ 2 ต่อปี ตามเป้าหมาย แต่คงจะปรับปรุงสภาพเงินคงคลังได้เร็วที่สุดภายในปี 2572 ช้ากว่าที่ตั้งเป้าไว้เดิม 4 ปี และหากสถานการณ์ COVID-19 ยังยืดเยื้อก็จะส่งผลกระทบต่อเศรษฐกิจมากยิ่งขึ้นและทำให้สภาพเงินคงคลังของญี่ปุ่นขาดดุลเพิ่มมากขึ้นไปอีก

.

หนี้สาธารณะ ในปี 2563 รัฐบาลญี่ปุ่นมีหนี้สาธารณะจำนวน 1,159.8 ล้านล้านเยน หรือ 2.16 เท่าของ GDP โดยเมื่อเดือน ต.ค. 2563 IMF ได้สรุปสัดส่วนของหนี้สาธารณะของแต่ละประเทศเมื่อเทียบกับเดือน ธ.ค. 2562 พบว่าญี่ปุ่นมีสัดส่วนหนี้สาธารณะต่อ GDP สูงถึงร้อยละ 266.1 ซึ่งคิดเป็นประมาณ 2 – 4 เท่าของประเทศพัฒนาแล้วที่มีเศรษฐกิจขนาดใหญ่ เช่น สหรัฐฯ (ร้อยละ 131.1) ฝรั่งเศส (ร้อยละ 118.7) อังกฤษ (ร้อยละ 108) เยอรมนี (ร้อยละ 73.2) และจีน (ร้อยละ 61.7)

.

ดัชนีราคาผู้บริโภคประจำปี 2563 เมื่อ 22 ม.ค. 2564 กิจการภายในญี่ปุ่น (MIC) ได้ประกาศดัชนีราคาผู้บริโภคทั่วไป (ไม่นับรวมดัชนีหมวดอาหารสด) ประจำปี 2563 เท่ากับ 101.5 ซึ่งลดลงจาก ปี 2562 ร้อยละ 0.2 โดยเป็นการลดในรอบ 4 ปี ปัจจัยหลักเกิดจากอุปสงค์ที่ลดลงจากสถานการณ์ COVID-19 โดยหมวดสินค้าที่ดัชนีราคาปรับตัวลง เช่น น้ำมันเชื้อเพลิง ค่าไฟฟ้า น้ำมันดิบ ราคาที่พัก และสินค้าด้านการศึกษา และสำหรับหมวดสินค้าที่ดัชนีราคาปรับตัวเพิ่ม เช่น สินค้าที่เกี่ยวข้องกับ Work From Home สินค้าในครัวเรือน สำหรับดัชนีราคาผู้บริโภคประจำปี 2564 นักวิเคราะห์ประเมินว่าจะลดลงในไตรมาสแรกร้อยละ 0.74 และ ไตรมาสที่สองร้อยละ 0.24 เนื่องจากมีการประกาศลดราคาค่าบริการโทรศัพท์มือถือของผู้ให้บริการรายใหญ่  (บ. NTT Docomo บ. KDDI และ บ. Softbank) และการเริ่มใช้มาตรการ Go To Travel อีกครั้ง

.

จากบทความข้างต้น ผู้ประกอบการไทยอาจศึกษาเพิ่มเติมเกี่ยวกับรายละเอียดของมาตรการทางการเงินของญี่ปุ่น ดัชนีราคาผู้บริโภค และอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง เพื่อพิจารณาในการทำธุรกิจ เนื่องจากปัจจัยดังกล่าวอาจส่งผลต่อพฤติกรรมการใช้ชีวิตและการตัดสินใจซื้อของคนในประเทศญี่ปุ่น ซึ่งจะกระทบถึงการนำเข้า ส่งออก หรือกิจกรรมทางเศรษฐกิจอื่น ๆ ด้วย ทั้งนี้ จากสถานการณ์ COVID-19 ทำให้หลายประเทศ โดยเฉพาะญี่ปุ่น ได้รับผลกระทบเป็นอย่างมาก ผู้ประกอบการไทยอาจศึกษาการสร้างนวัตกรรมเพื่อลดการแพร่ระบาดของ COVID-19 ซึ่งประเทศไทยมีศักยภาพในด้านดังกล่าว หรือการศึกษาหาเส้นทางการส่งออกสินค้า ผลิตภัณฑ์ หรือเวชภัณฑ์ ที่เกี่ยวข้องกับการลดการแพร่ระบาดของ COVID-19 เพื่อสร้างโอกาสด้านธุรกิจระหว่างไทย – ญี่ปุ่นให้มากยิ่งขึ้น

.

สถานเอกอัครราชทูต ณ กรุงโตเกียว