เมื่อวันที่ 14 พฤษภาคม 2561 Dhaka Stock Exchange (DSE) ได้ลงนามในข้อตกลงขายหุ้นสามัญร้อยละ 25 (ประมาณ 450 ล้านหุ้น) ให้แก่กลุ่มตลาดหลักทรัพย์จากจีน (consortium) ซึ่งประกอบด้วย Shenzhen Stock Exchange (SzSE) และ Shanghai Stock Exchange (SSE) ด้วยมูลค่า 120 ล้านดอลลาร์สหรัฐ ทั้งนี้ไม่รวมความช่วยเหลือด้านวิชาการและเทคโนโลยีที่ SzSE และ SSE จะให้แก่ DSE อีกมูลค่า 37 ล้านดอลลาร์สหรัฐ เช่น การพัฒนาตลาด SME การพัฒนาผลิตภัณฑ์ทาง การเงินใหม่ ๆ การนําระบบอัตโนมัติมาใช้ในการเปิดเผยข้อมูลบริษัท และการให้บริการแก่นักลงทุนในตลาดหลักทรัพย์ การฝึกอบรมบุคลากร การนําแพลตฟอร์ม V-Next alliance มาใช้ เป็นต้น โดย SZSE และ SSE จะได้ที่นั่งในบอร์ดของ DSE 1 ที่นั่ง การลงนามในข้อตกลงดังกล่าวทําให้ SzSE และ SSE กลายเป็นหุ้นส่วนทางยุทธศาสตร์ของ DSE ในการพัฒนาตลาดหลักทรัพย์ให้ทันสมัยและมีความโปร่งใสมากขึ้น อีกทั้งยังช่วยเสริมสร้างภาพลักษณ์และความมั่นใจให้แก่นักลงทุนในและต่างประเทศ [su_spacer size=”20″]
ในการเสนอซื้อหุ้นของ DSE สะท้อนถึงการแข่งขันเชิงยุทธศาสตร์ระหว่างจีนกับอินเดียในบังกลาเทศ ซึ่งถือเป็นสนามหลังบ้านของอินเดีย โดย National Stock Exchange (NSE) ได้ยื่นข้อเสนอซื้อหุ้นจาก DSE ด้วย แต่ที่ประชุมบอร์ดของ DSE ยืนยันที่จะขายหุ้นให้กลุ่มตลาดหลักทรัพย์จีน ด้วยเหตุผลเป็นข้อเสนอที่ดีกว่า กอปรกับความสัมพันธ์ระหว่างจีนกับบังกลาเทศอยู่ในช่วงขาขึ้น BSEC จึงได้อนุมัติให้ DSE ลงนามในข้อตกลงขายหุ้นให้กับ SZSE และ SSE [su_spacer size=”20″]
แม้ว่าจีนเอาชนะอินเดียได้ในการซื้อหุ้นของ DSE แต่จีนก็ระมัดระวังที่จะไม่ทําให้อินเดีย และกลุ่มผู้สนับสนุนอินเดียในบังกลาเทศขุ่นเคืองมากไปกว่านี้ โดยผู้บริหารระดับสูงของ SzSE กล่าวว่า การเป็นหุ้นส่วนกับบังกลาเทศเป็นการเพิ่มมิติใหม่ให้แก่กรอบความร่วมมือ Bangladesh-China-India-Myanmar (BCIM) Economic Corridor ด้วย หรืออีกนัยหนึ่งจีนไม่สามารถ bypass อินเดียโดยสิ้นเชิงในการผลักดันวาระการให้ความช่วยเหลือเพื่อการพัฒนาของจีนในเอเชียใต้ให้เป็นรูปธรรม นอกจากนี้ ความร่วมมือระหว่างจีนกับบังกลาเทศอยู่บนพื้นฐานที่เท่าเทียมกัน และ win-win ด้วยกันทั้งสองฝ่าย อีกทั้ง ไม่มีแรงกดดันให้ SzSE และ SSE เร่งการคืนทุนจากการลงทุนดังกล่าว แต่จีนมองผลประโยชน์ในระยะยาว ทั้งในเชิงยุทธศาสตร์และยุทธวิธี ทั้งนี้ การลงทุนใน DSE จะเกื้อหนุนการลงทุนของจีนในการพัฒนาเขตเศรษฐกิจในบังกลาเทศ และช่วยให้นักลงทุนจีนในบังกลาเทศสามารถเข้าถึงแหล่งเงินทุนโดยจดทะเบียนทั้งใน DSE, SzSE และ SSE [su_spacer size=”20″]
การลงทุนในตลาดหลักทรัพย์บังกลาเทศเป็นอีกหนึ่งตัวอย่างที่จีนใช้ตลาดหลักทรัพย์ของตนในการสนับสนุน Belt and Road Initiative (BRI) โดยส่งเสริมให้เกิดความร่วมมือในการวางโครงสร้างพื้นฐานทางการเงินและการเชื่อมโยงระหว่างตลาดหลักทรัพย์จีนกับตลาดหลักทรัพย์ในประเทศที่เข้าร่วม BRI ก่อนหน้านี้ตลาดหลักทรัพย์จีนได้จับมือกับสถาบันการเงินท้องถิ่นในปากีสถาน เข้าซื้อหุ้นร้อยละ 40 ใน Pakistan Stock Exchange เมื่อต้นปี 2560 ทั้งนี้ นาย Biswait Dhar อาจารย์ประจํา JNU และอดีต ผู้อำนวยการ Research and Information System for Developing Countries ตั้งข้อสังเกตว่า กรณีนี้เข้าทํานองอัดยายซื้อขนมยาย (It is a case of frying fish with fish oil) จีนกําลังหาทางที่จะใช้ตลาดหลักทรัพย์ปากีสถานและบังกลาเทศระดมเงินทุนสําหรับโครงการต่าง ๆ ภายใต้ BRI ผ่าน บริษัทจีนที่เข้าไปลงทุนในประเทศเหล่านี้ [su_spacer size=”20″]
สถานเอกอัครราชทูต ณ กรุงธากา
