ในช่วงที่ผ่านมา สถานการณ์อุตสาหกรรมการบินพลเรือนของอินเดียได้ฟื้นตัวอย่างรวดเร็วในรูปตัว V และยังสามารถเติบโตได้อีกมาก โดยเฉพาะจากแรงอุปสงค์ภายในประเทศที่มีการเดินทางมากขึ้น อย่างไรก็ดี อุตสาหกรรมการบินพลเรือนยังคงมีความท้าทาย/อุปสรรคจาก (1) การขาดแคลนแรงงานฝีมือที่มีคุณภาพ (2) ความจำเป็นต้องขยายเครือข่ายความเชื่อมโยงของโครงสร้างพื้นฐานภายในประเทศให้ทั่วถึง (3) ราคาน้ำมันที่ปรับตัวสูงขึ้น (4) การปรับปรุงโครงสร้างพื้นฐานด้านการสนับสนุนและการซ่อมบำรุงที่ยังไม่พร้อม โดยบางปัญหาได้ลุกลามและส่งผลให้เกิดการขาดสภาพคล่องในการดำเนินกิจการของหลายสายการบิน โดยมีรายละเอียดดังนี้
- (1) สายการบิน Go Air เมื่อวันที่ 2 พฤษภาคม พ.ศ. 2566 ทางสายการบินได้ขอเข้าสู่กระบวนการล้มละลายโดยสมัครใจ (Voluntary Insolvency) ซึ่งทำให้ต้องเลิกทำการบินชั่วคราว ส่งผลให้มีผู้โดยสารตกค้างเป็นจำนวนมากและเกิดความวุ่นวายขึ้นในหลายท่าอากาศยานทั่วอินเดีย ทั้งนี้ สาเหตุที่ทำให้สายการบินต้องเข้าสู่สภาวะล้มละลายคือ ไม่สามารถหาอะไหล่เครื่องยนต์ไอพ่นยี่ห้อ Pratt & Whitney (P&W) ได้ (ฝูงบินของ Go Air ใช้เครื่องยนต์ดังกล่าว) จึงส่งผลให้ไม่มีอะไหล่ในการซ่อมบำรุง
- (2) สายการบิน Spice Jet ประสบปัญหาด้านความปลอดภัยของเที่ยวบินต่าง ๆ มาโดยตลอดตั้งแต่ปี พ.ศ. 2565 อาทิ อุบัติเหตุจากอุปกรณ์บางอย่างบนเครื่องบินเกิดการขัดข้อง เช่น กรณีเที่ยวบินจากเมือง Mumbai ไปยังเมือง Dargapur ระบบควบคุมการขับเคลื่อนอัตโนมัติ (autopilot) เกิดขัดข้อง ส่งผลให้เครื่องบินเสียการทรงตัวและมีผู้บาดเจ็บ 12 ราย ทำให้ผู้บริโภคขาดความเชื่อมั่นเป็นวงกว้าง ทั้งนี้ กรมการบินพลเรือนอินเดียได้สั่งให้สายการบินสามารถทำการบินได้แค่ครึ่งหนึ่งของฝูงบินทั้งหมด ซึ่งเป็นสาเหตุที่ส่งผลให้สายการบินเกิดปัญหาขาดสภาพคล่องทางการเงินนับแต่นั้นเป็นต้นมา ตลอดจนในช่วงเดือนมีนาคม พ.ศ. 2566 สายการบิน Spice Jet ได้ถูกบริษัท Aircastle ซึ่งเป็นบริษัทให้เช่าเครื่องบินฟ้องล้มละลายหลังจากสายการบิน Spice Jet ไม่สามารถจ่ายหนี้เป็นจำนวนกว่า 490 ล้านรูปีอินเดีย
- (3) การควบรวมระหว่าง Air India และ Air Vistara โดยกระบวนการควบรวม และการดำเนินธุรกิจของแต่ละสายการบินเองยังคงมีความท้าทายจาก (1) ความผันผวนของเศรษฐกิจโลกอาจส่งผลกระทบต่อผลประกอบการของ Air Vistara (Air Vistara ได้กำไรเป็นครั้งแรกในช่วงไตรมาสเดือนตุลาคม – ธันวาคม พ.ศ. 2565 โดยก่อนหน้านี้ขาดทุนมาต่อเนื่องตั้งแต่เปิดให้บริการในเดือนมกราคม พ.ศ. 2558) และ (2) ในส่วนของ Air India นั้น ภายหลังจากที่กลุ่ม Tata ได้เข้าซื้อกิจการแล้ว ได้เกิดปัญหาความล่าช้าในการปฏิรูปองค์กร โดยเฉพาะปัญหาที่เกี่ยวข้องกับทรัพยากรบุคคล อีกทั้งยังนำไปสู่ความล่าช้าในการควบรวมกิจการ ซึ่งอาจส่งผลต่อภาพลักษณ์องค์กร และผลประกอบการในอนาคตได้
อินเดียตระหนักดีถึงการขยายตัวของตลาดการบินของประเทศทั้งจากอุปสงค์ของการเดินทางภายในประเทศและการเดินทางระหว่างประเทศ เพราะจำนวนประชากรในวัยหนุ่มสาวและกำลังการซื้อของคนอินเดียขยายตัว ซึ่งย่อมทำให้สายการบินสัญชาติอื่นเล็งเห็นโอกาสการเข้ามาในตลาดนี้
รัฐบาลอินเดียจึงมีแนวทางต้องการเสริมสร้างความเข้มแข็งของสายการบินสัญชาติของตน ซึ่งอาจจะนำไปสู่การชะลอโอกาสของสายการบินจากต่างประเทศ เช่น สายการบินของไทยที่ยังไม่ได้รับ Operational Permit มาตั้งแต่ปี พ.ศ. 2565 สำหรับการทำการบินเส้นทาง Bangkok – Ahmedabad
ในส่วนของผลกระทบด้านการท่องเที่ยว ปัญหาจากสายการบินของอินเดียอาจส่งผลกระทบต่อ (1) การลดลงของจำนวนนักท่องเที่ยวอินเดียที่เดินทางไปยังไทย เนื่องจากตัวเลือกสายการบินราคาย่อมเยา เช่น Spice Jet และ Go Air ไม่อยู่ในตัวเลือกต่อไป โดยเฉพาะในกลุ่ม price-sensitive tourists (2) ในส่วนของนักท่องเที่ยวไทยก็จะทำให้มีตัวเลือกสำหรับการบินในประเทศอินเดียลดลงและพบปัญหาการเลื่อน/ยกเลิกเที่ยวบินกะทันหันบ่อยครั้ง โดยเฉพาะในบางเส้นทางที่ต้องเดินทางโดยการบินเท่านั้น เช่น Ladakh
อย่างไรก็ดี ล่าสุดเมื่อวันที่ 24 พฤษภาคม พ.ศ. 2566 รมว. การบินพลเรือนอินเดียได้แสดงวิสัยทัศน์ต้องการเห็นอินเดียเป็นศูนย์กลางการบินระหว่างประเทศ ซึ่งสะท้อนการให้ความสำคัญในอุตสาหกรรมการบินพลเรือน โดยอาจมีการส่งเสริมและขับเคลื่อนอุตสาหกรรมดังกล่าวจากรัฐบาลอินเดียต่อไป
ข้อมูล: สถานเอกอัครราชทูต ณ กรุงนิวเดลี
เรียบเรียงโดย: ศูนย์ธุรกิจสัมพันธ์
