แผนส่งเสริมการลงทุนด้านโครงสร้างพื้นฐานสหรัฐฯ ฉบับใหม่ของประธานาธิบดีโจ ไบเดน -

เมื่อวันที่ 31 มี.ค. 2564 ทําเนียบขาวได้เผยแพร่แผนเศรษฐกิจใหม่ของสหรัฐฯ โดยใช้ชื่อว่า “American Jobs Plan” ซึ่งมีมูลค่า 2.25 ล้านล้านดอลลาร์สหรัฐ ในระยะเวลา 8 ปี โดยมีเป้าหมายในการส่งเสริมการลงทุนเพื่อปรับปรุงโครงสร้างพื้นฐานของสหรัฐฯ การสร้างงาน และการสร้างความได้เปรียบทางการแข่งขันทางเศรษฐกิจในระดับโลกและกับจีน พร้อมเสนอแผนปฏิรูปโครงสร้างการเรียกเก็บภาษี “Made in America Tax Plan”

ในด้านแผน “American Jobs Plan” แบ่งการปฏิรูปออกเป็น 4 ส่วน ได้แก่

1. โครงสร้างพื้นฐานด้านคมนาคมขนส่ง (มูลค่า 6.21 แสนล้านดอลลาร์สหรัฐ)

– ปรับปรุงและซ่อมแซม ถนน ทางหลวง สะพาน ทางรถไฟ สนามบิน ท่าเรือ และระบบคมนาคมขนส่งสาธารณะ

– ส่งเสริมการลงทุนในอุตสาหกรรมยานยนต์ไฟฟ้า

2. โครงสร้างพื้นฐานสําหรับที่พักอาศัย (มูลค่า 6.5 แสนล้านดอลลาร์สหรัฐ) แบ่งเป็น

2.1 โครงสร้างพื้นฐานด้านสาธารณูปโภคและเทคโนโลยี

– ปรับปรุงโครงสร้างระบบน้ําประปา ให้ชุมชนด้อยโอกาสได้มีน้ําดื่มที่สะอาดปลอดภัย

– ปรับปรุงโครงข่ายการจ่ายไฟฟ้าให้ทันสมัย และพร้อมรับมือกับความเสี่ยงด้านภัยพิบัติ

– ส่งเสริมการใช้พลังงานสะอาด

– ปรับปรุงและขยายเครือข่าย high-speed broadband เพื่อให้ ครอบคลุมทั่วถึงทุกพื้นที่ และลดค่าใช้จ่ายในการใช้บริการ

2.2 โครงสร้างด้านที่อยู่ อาศัย สถานศึกษา สถานพยาบาล และอาคารของรัฐบาล

– สร้างและปรับปรุงที่อยู่อาศัยกว่า 2 ล้านแห่งแก่ชุมชมผู้ด้อยโอกาส

– ปรับปรุงสถานศึกษา สถานเลี้ยงดูเด็กและเยาวชน โรงพยาบาลทหารผ่านศึกและอาคารของรัฐบาล

3. โครงสร้างการบริการและการจ้างงานด้านการดูแลเด็ก ผู้สูงอายุ และผู้พิการ (มูลค่า 4 แสนล้านดอลลาร์สหรัฐ)

– ปรับปรุงอาคารสถานที่ มาตรฐานคุณภาพการให้บริการ และขยายขอบเขตการรับบริการดูแลระยะยาว (home and community-based services – HCBS) ภายใต้โครงการ Medicaid

– เพิ่มผลประโยชน์และค่าจ้างให้แก่ผู้ให้บริการด้านการดูแล

4. ส่งเสริมการลงทุนเพื่อการวิจัยและพัฒนาด้านเทคโนโลยี การผลิต ธุรกิจขนาดย่อม และแรงงาน (มูลค่า 5.8 แสนล้านดอลลาร์สหรัฐ)

– ส่งเสริมการวิจัยและพัฒนาเทคโนโลยีที่สําคัญเพื่อเพิ่มขีดความสามารถด้านการแข่งขันกับจีน

– ส่งเสริมอุตสาหกรรมการผลิตและห่วงโซอุปทานของสินค้าจําเป็นในสหรัฐฯ

– สร้างเครือข่ายเพื่อส่งเสริมการจัดตั้งธุรกิจขนาดย่อมและการพัฒนาด้านนวัตกรรม

– ส่งเสริมการฝึกอบรมทักษะแรงงาน สร้างงานคุณภาพและส่งเสริมการเข้าร่วมสหภาพแรงงาน

ในด้านแผนปฏิรูปโครงสร้างภาษี “Made in America Tax Plan”

ประธานาธิบดีโจ ไบเดนได้เสนอแผนปฏิรูปโครงสร้างภาษีควบคู่กับแผนเศรษฐกิจ โดย

1. ปฏิรูปโครงสร้างการจัดเก็บภาษีนิติบุคคล (corporate tax) โดยการเพิ่มอัตราการเก็บภาษีจาก ปัจจุบันที่ร้อยละ 21 เป็นร้อยละ 28 เนื่องจากผลการสํารวจพบว่า ในปี 2561 บริษัทสหรัฐฯ จํานวน 91 บริษัทภายใต้การจัดอันดับ Fortune 500 ไม่มีการเสียภาษีเงินได้ และธุรกิจในสหรัฐฯ เสียภาษีในอัตราเฉลี่ยเพียงที่ร้อยละ 8

2. ยกเลิกกฎการยกเว้นการเรียกเก็บภาษีรายได้บางส่วนที่ส่งเสริมให้บริษัทสหรัฐฯ ย้ายฐานการลงทุน ไปยังต่างประเทศ และเสนอให้มีการกําหนดอัตราการเรียกเก็บภาษีนิติบุคคลขั้นต่ำทั้งในสหรัฐฯ (ร้อยละ 21) และทั่วโลก โดยสหรัฐฯ จะผลักดันการเจรจาจัดทําสนธิสัญญาด้านภาษีนิติบุคคลขั้นต่ำระหว่างประเทศด้วย

ซึ่งแผนปฏิรูปโครงสร้างภาษีดังกล่าวนี้ หากได้รับการอนุมัติควบคู่ไปกับแผนเศรษฐกิจ จะสามารถ สนับสนุนงบประมาณเต็มจํานวนได้ ภายในระยะเวลา 15 ปี และช่วยลดการขาดดุลในปีต่อ ๆ ไป

นอกจากนี้ ประธานาธิบดีโจ ไบเดนแถลงถึงความต้องการสร้างแผนปฏิรูปที่มีจุดประสงค์เพื่อการสร้างเศรษฐกิจที่เท่าเทียม โดยเฉพาะการให้ผลประโยชน์แก่ชนชั้นกลาง และการสร้างความได้เปรียบทางการแข่งขันในตลาดโลกและกับจีน โดยแบ่งแผนการดําเนินงานออกเป็น 2 ส่วนหลัก ได้แก่ American Jobs Plan และ American Families Plan ในขณะที่ นาง Gina Raimond รัฐมนตรีกระทรวงพาณิชย์ ให้สัมภาษณ์ว่า แผนดังกล่าวจะช่วยให้สหรัฐฯ ได้เปรียบทางการแข่งขันกับจีนในอุตสาหกรรมเซมิคอนดักเตอร์ได้ ตามแผนงานที่มีการจัดสรรงบประมาณ เพื่อสนับสนุนการวิจัยและ การผลิตเซมิคอนดักเตอร์จํานวน 5 หมื่นล้านดอลลาร์สหรัฐ

อย่างไรก็ตาม หอการค้าสหรัฐฯ ได้ออกถ้อยแถลงสนับสนุนแผนการปรับปรุงโครงสร้างพื้นฐานของสหรัฐฯ แต่ไม่เห็นด้วยกับแนวทางการจัดสรรงบประมาณผ่านการปฏิรูปโครงสร้างการเก็บภาษีของประธานาธิบดีโจ ไบเดน โดยเห็นว่า การขึ้นอัตราการเรียกเก็บภาษีนิติบุคคล จะเป็นอุปสรรคในการฟื้นฟูเศรษฐกิจของสหรัฐฯ และลดขีดความสามารถด้านการแข่งขันของสหรัฐฯ ในตลาดโลก ในขณะที่กลุ่มบริษัทสหรัฐฯ มีท่าทีต่อแผนการปฏิรูปโครงสร้างการเก็บภาษีแตกต่างกันออกไป ทั้งแบบต้องการเจรจาขอลดหรือปรับรูปแบบอัตราภาษี และเห็นด้วยกับแผนการขึ้นภาษีดังกล่าว เนื่องจากเห็นถึงความจําเป็นและประโยชน์ต่อธุรกิจจากการปฏิรูปโครงสร้างพื้นฐานครั้งใหญ่ในสหรัฐฯ อีกทั้งยังมีการวิเคราะห์ว่า กลุ่มอุตสาหกรรมและธุรกิจในสหรัฐฯ ที่จะได้รับผลประโยชน์โดยตรงจากแผนการปฏิรูปโครงสร้างพื้นฐานดังกล่าว ได้แก่ ผู้ให้บริการเครือข่ายเชื่อมโยงอินเทอร์เน็ต ผู้ผลิตเซมิคอนดักเตอร์ ผู้ผลิตยานยนต์ไฟฟ้า ผู้ผลิตพลังงานหมุนเวียน บริษัทในอุตสาหกรรมยา ผู้ให้บริการด้านการดูแลธุรกิจที่เกี่ยวข้องกับอุตสาหกรรมรับเหมาก่อสร้าง วิทยาลัยและมหาวิทยาลัย และผู้ให้ บริการ Amtrak

จากแผนการปฏิรูปภาษีครั้งนี้ มีการระบุถึงความต้องการผลักดันการเจรจาจัดทําสนธิสัญญาด้านภาษีนิติบุคคลขั้นต่ำระหว่างประเทศ เป็นการตอกย้ำท่าทีของสหรัฐฯ ว่า สหรัฐฯ จะกลับเข้าไปมีบทบาทนําและใช้เวทีการเจรจา Inclusive Framework (IF) on BEPS เพื่อตอบสนองท่าทีของสหรัฐฯ ในการปรับลดภาษีนิติบุคคลภายในประเทศ โดยการใช้กลไก IF เป็นตัวช่วยในการจัดการกับแรงเสียดทานภายในประเทศต่อการขึ้นภาษีนิติบุคคลที่จะเกิดขึ้นภายในอย่างแน่นอน อย่างไรก็ตาม มีผู้วิพากษ์วิจารณ์ถึงความยั่งยืนของแผนดังกล่าว เมื่อคํานึงว่า สภาคองเกรสในอนาคตสามารถพิจารณาปรับอัตราภาษีลงได้ อันจะส่งผลต่อการจัดหางบประมาณสนับสนุนการดําเนินการตามแผนงานนี้ต่อไป

หากแผนเศรษฐกิจใหม่ของประธานาธิบดีโจ ไบเดนในครั้งนี้ได้รับการอนุมัติ จะส่งผลต่อการจ่ายภาษีนิติบุคคลที่มากขึ้นของบริษัทใหญ่ในสหรัฐฯ รวมถึงการยกเลิกข้อยกเว้นภาษีบริษัทอเมริกาที่รวมกับบริษัทต่างชาติ ผู้ประกอบการจึงควรติดตามแผนดังกล่าวอย่างใกล้ชิด นอกจากนี้ จะเห็นได้ว่า แผน Americans Job Plan จะมีการเน้นในด้านการคมนาคม และรถยนต์ไฟฟ้า เพื่อเสริมสร้างความยั่งยืนในด้านสิ่งแวดล้อม ผนวกกับการลดการนำเข้าจากจีน จึงอาจเป็นโอกาสอันดีของไทย ในการส่งออกอุปกรณ์ชิ้นส่วนยานยนต์ ซึ่งจำเป็นต่อการขับเคลื่อนนโยบายนี้ อย่างไรก็ตามนโยบาย Buy American อาจส่งผลต่อการส่งออกไปยังอเมริกาในระยะยาวเนื่องจากการผลักดันการผลิต และบริโภคสินค้าภายในอเมริกา แต่กลับเป็นผลดีกับการส่งออกอุตสาหกรรมเครื่องนุ่งหุ่ม และการเกษตรไทย เนื่องจากอุตสาหกรรมเหล่านี้ไม่ได้มีฐานการผลิตในสหรัฐฯ และตลาดข้าวหอมมะลิในสหรัฐฯยังคงเป็นอันดับ 1 ของไทย อย่างไรก็ตาม สหรัฐฯ ได้มีสนธิสัญญาว่าด้วยเรื่องการเก็บภาษีกับประเทศไทย ซึ่งช่วยเหลือผู้ลงทุนไทยในสหรัฐฯ ในการลดหย่อนภาษีที่จะต้องจ่ายให้รัฐบาลจากรายได้ เพื่อส่งเสริมการลงทุนในต่างประเทศหรือผู้ลงทุนสหรัฐฯ ในต่างแดน ผู้ประกอบการไทยจึงควรศึกษาเรื่องภาษีนิติบุคคลในอเมริกาอย่างถี่ถ้วน