UNCTAD ได้จัดทำรายงาน “Investment Trends Monitor” ซึ่งวิเคราะห์ผลของการลงนามความตกลง RCEP ต่อ FDI -

1.RCEP เป็นแหล่ง FDI สําคัญของโลกคิดเป็น 16% ของ FDI stock และ 24% ของ FDI flow ของโลก แม้ว่า FDI ทั่วโลกประสบภาวะชะงักงัน แต่ FDI ในกลุ่ม RCEP มีทิศทางเพิ่มขึ้นในช่วงทศวรรษที่ผ่านมาและแม้ว่า COVID-19

จะทําให้ FDI ในภูมิภาคนี้ลดลง 15% แต่ก็ถือว่าน้อยเมื่อเทียบกับค่าเฉลี่ยระดับโลกที่ลดลง 30-40%

2. UNCTAD ประเมินว่า RCEP สามารถเพิ่ม FDI และการสร้าง Global Value Chains (GVCs) ในภูมิภาคได้อย่างมีนัยสําคัญและเขตการค้าเสรีนี้น่าจะเป็นผู้นําด้านการฟื้นตัวของ FDI

3. บทบัญญัติเกี่ยวกับการลงทุน เน้น consolidate บทบัญญัติเกี่ยวกับ market access และ best practices ในด้าน investment facilitation จากข้อตกลงระหว่างประเทศสมาชิกที่มีอยู่ ซึ่งจะช่วยเพิ่ม FDI ในระยะยาว ส่วนบทบัญญัติเกี่ยวกับการค้า ทรัพย์สินทางปัญญา และ e-commerce จะช่วยเพิ่ม FDI ในระยะสั้นผ่านการอํานวยความสะดวกการค้าระหว่างประเทศ และการลด transaction costs ของบริษัทต่าง ๆ

4. RCEP ยังมีอัตราการลงทุนระหว่างประเทศสมาชิกในกลุ่ม (intra-regional investment) อยู่ที่ 30% ซึ่งถือว่าน้อยเมื่อเทียบกับเขตการค้าเสรีอื่น ซึ่งสะท้อนว่ามีโอกาสสําหรับการขยาย intra-regional investment สูง นอกจากนี้ สมาชิก RCEP มีความหลากหลายในด้านระดับของการพัฒนามูลค่า FDI ต่อ GDP ตลอดจนตําแหน่งของประเทศ ซึ่งสามารถสร้าง complementarity และส่งเสริมโอกาสทางการลงทุนระหว่างกันเป็นอย่างมาก

5. อุปสรรคสําคัญของ RCEP ได้แก่ การเริ่มดําเนินการตามข้อตกลงในช่วงที่มีความตึงเครียด ทั้งทางด้านการค้าและ geopolitics ตลอดจนวิกฤติเศรษฐกิจที่เกิดจาก COVID-19 จะจํากัดผลประโยชน์ของ RCEP ต่อการขยายการค้า การลงทุน และ GVCs ในระยะสั้น

6. นโยบายด้านการลงทุนที่ควรผลักดัน อาทิ (1) การลงทุนเพื่อสนับสนุนการฟื้นตัวทางเศรษฐกิจที่ยั่งยืน โดยเน้นส่งเสริมการลงทุนในด้านโครงสร้างพื้นฐาน พลังงานสะอาด และสาธารณสุข (2) การสนับสนุน resilience seeking FDI ของบริษัทข้ามชาติที่ต้องการ diversify แหล่งการผลิต และเน้นสร้าง regional value chainsและ (3) การส่งเสริมการลงทุนเพื่อการพัฒนา โดยเฉพาะประเทศสมาชิกที่เป็น LDCs

(คผถ. ณ นครเจนีวา)