ความปลอดภัยของอาหาร (food safety) เป็นเรื่องที่ประเทศทั่วโลกให้ความสำคัญ โดยเฉพาะในทวีปยุโรป เนื่องจากเป็นประเด็นที่จะส่งผลกระทบโดยตรงต่อประชาชนภายในประเทศ ส่งผลให้ประเทศต่าง ๆ หันมาเข้มงวดตรวจสอบสินค้าเกษตรที่ขายอยู่ใประเทศของตนมากขึ้น โดยเฉพาะการนำเข้าสินค้าจากต่างประเทศ[su_spacer size=”20″]
สมาพันธรัฐสวิสเป็นหนึ่งในประเทศที่เข้มงวดในเรื่องดังกล่าว โดยเมื่อเดือนพฤษภาคม 2560 Federal Food Safety and Veterinary Office” (FSVO) สมาพันธรัฐสวิส ได้ออกกฎว่าด้วยระดับสารเคมีจำกัดศัตรูพืชที่ตกค้างปนเปื้อนในผัก ผลไม้และเนื้อสัตว์นำเข้า โดยกำหนดระดับสารเคมีตกค้าง (maximum residue levels) ในผัก ผลไม้ และเนื้อสัตว์นำเข้า ซึ่งสอดคล้องกับมาตรฐานของสหภาพยุโรป หรือ EU (ประกาศ EU ที่ 669/2009) โดยการใช้กฎระเบียบเดียวกันกับ EU นี้ เป็นความพยายามของสวิตเซอร์แลนด์ที่ต้องการให้กฎระเบียบของประเทศสอดคล้องกับกฎระเบียบของ EU ให้มากที่สุด (harmonization) เพื่อประโยชน์สำหรับบริษัทนำเข้าในการจำหน่ายสินค้าของตนได้ทั้งในตลาด EU และตลาดสวิตเซอร์แลนด์ รายละเอียดกฎระเบียบดังกล่าวปรากฏตามเว็บไซต์https://www.admin.ch/opc/de/classified-compilation/20143405/ 201705010000/817.021.23.pdf [su_spacer size=”20″]
ในส่วนของกระบวนการตรวจสอบนั้น เจ้าหน้าที่ FSVO มีอำนาจสุ่มตรวจผักและผลไม้นำเข้า ณ ด่านศุลกากรต่าง ๆ ร่วมกับเจ้าหน้าที่ศุลกากร ซึ่งเจ้าหน้าที่จะเน้นการสุ่มตรวจผักและผลไม้ที่เฝ้าระวังเป็นพิเศษ ได้แก่ คะน้า ต้นหอม ผักชี กะเพรา โหระพา ถั่วฝักยาว พริก มะเขือพวง มะเขือเปราะ และขึ้นฉ่าย โดยจะใช้เวลาตรวจสอบในห้องปฏิบัติการอย่างน้อย ๑ เดือน ทั้งนี้ ในช่วงรอผลการตรวจสอบจะไม่มีการระงับหรือชะลอการนำเข้าผักและผลไม้ ซึ่งจะทำให้ยังคงสามารถจัดจำหน่ายได้ตามปกติ[su_spacer size=”20″]
อย่างไรก็ดี หากตรวจพบว่าตัวอย่างที่สุ่มตรวจมีสารเคมีตกค้างเกินระดับที่กำหนด FSVO จะดำเนินการดังนี้[su_spacer size=”20″]
- แจ้งไปยังบริษัทผู้นำเข้าเพื่อระงับการนำเข้าจากผู้จัดจำหน่าย (supplier)
- แจ้งไปยังหน่วยงานภาครัฐของประเทศต้นทาง เพื่อแก้ไขปัญหาที่เกิดขึ้น และหากพิจารณาแล้วว่าได้มีการแก้ไขปัญหาสารเคมีตกค้างจนเป็นที่น่าพอใจแล้ว จะอนุญาตให้มีการนำเข้าอีกครั้ง
- FSVO อาจแจ้งกรณีดังกล่าวไปยัง EU ด้วยอีกทางหนึ่ง[su_spacer size=”20″]
ก่อนหน้านี้ สื่อท้องถิ่นสวิตเซอร์แลนด์ได้รายงานการสุ่มตรวจ พบว่าสินค้าที่นำเข้าจากประเทศไทย ได้แก่ ผักชี ต้นหอม กระเจี๊ยบ ถั่วฝักยาว มะระจีน ผักกระเฉด และโหระพา มีสารเคมีตกค้างเกินระดับที่กำหนด นอกจากนี้ FSVO ให้ข้อมูลว่า ในช่วงปี 2555 – 2559 FSVO ได้สุ่มตรวจผักและผลไม้นำเข้าจากประเทศไทยจำนวน 411 ครั้ง พบว่าร้อยละ 22 มีสารเคมีเกินมาตรฐาน และตรวจพบสารเคมีในระดับที่เป็นอันตรายต่อสุขภาพร้อยละ 3 อย่างไรก็ดี การตรวจพบในช่วงดังกล่าวมีแนวโน้มลดลงเมื่อเปรียบเทียบกับในช่วงก่อนหน้านี้[su_spacer size=”20″]
ปัจจุบัน ผักและผลไม้ไทยมีสัดส่วนครองตลาดสวิตเซอร์แลนด์เกือบร้อยละ 50 ของการนำเข้าจากกลุ่มประเทศเอเชีย ดังนั้น ผู้ประกอบการควรศึกษากฎระเบียบและมาตรฐานต่าง ๆ อย่างถี่ถ้วน เพื่อให้การดำเนินธุรกิจเป็นไปอย่างราบรื่น และยังจะเป็นการช่วยรักษาภาพลักษณ์ของไทยในฐานะผู้ส่งออกสินค้าอาหารรายใหญ่ของโลกด้วย[su_spacer size=”20″]
ศูนย์ธุรกิจสัมพันธ์
กรมเศรษฐกิจระหว่างประเทศ กระทรวงการต่างประเทศ
สถานเอกอัครราชทูต ณ กรุงเบิร์น